W 2021 Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad we Wrocławiu podpisała umowę na opracowanie Studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego z elementami koncepcji programowej i Programem funkcjonalno-użytkowym wraz z uzyskaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (STEŚ-R) dla budowy/rozbudowy autostrady ok. 80 km A4 Legnica Południe (z węzłem) - Wrocław Wschód (bez węzła)/węzeł Stary Śleszów (z węzłem) i budowy ok. 50 km drogi ekspresowej S5 Sobótka-Bolków. Ze względu na wzajemne oddziaływanie na siebie dróg S5 i A4, dokumentacja prowadzona była jednocześnie dla tych odcinków.

W ramach Studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego dla wszystkich analizowanych wariantów przebiegu A4 i S5 przeprowadzono wszystkie możliwe badania terenowe dla wstępnego określenia warunków gruntowych. W okresie od października 2021 r. do października 2022 r. wykonana została roczna inwentaryzacja przyrodnicza. W styczniu i lutym 2022 r. odbyły się w formie zdalnej dwie tury spotkań informacyjnych ze społeczeństwem gmin, przez które przebiegają rozpatrywane warianty autostrady A4 i drogi ekspresowej S5. To w sumie dziewiętnaście spotkań informacyjnych, które trwały łącznie ok. 54 godziny. W listopadzie 2022 r. odbyło się sześć kolejnych spotkań informacyjnych, stacjonarnych, ze społeczeństwem wszystkich gmin.

Dokumentacja etapu STEŚ dla tych zadań była przedmiotem posiedzeń Zespołu Oceny Przedsięwzięć Inwestycyjnych (ZOPI), które odbyły się: 1 marca 2023 r. dla zakresu autostrady A4 i 2 marca 2023 r. dla zakresu drogi ekspresowej S5. Po posiedzeniu wprowadzane były zmiany w dokumentacji wynikające z ustaleń ZOPI.

Z uwagi na złożoność tematyczną, posiedzenie Komisji Oceny Przedsięwzięć Inwestycyjnych (KOPI) przy Generalnym Dyrektorze Dróg Krajowych i Autostrad podzielono na dwa etapy. I etap odbył się 29 września dla zakresu A4 Legnica Południe – Wrocław Wschód/Stary Śleszów, a 2 października dla zakresu S5 Sobótka – Bolków. Przygotowanie zadania do posiedzenia KOPI wymagało analiz w zakresie zgłoszonych uwag po posiedzeniu ZOPI oraz ostatecznego uzgodnienia dokumentacji w szczególności dot. środowiska. Dokumentacja tylko w zakresie A4 (wszystkie tomy), która podlegała ocenie KOPI, to ok. 4,5 tys. stron opisów i ok. 4,3 tys. załączników rysunkowych i mapowych oraz dostosowanie rozwiązań technicznych związanych z przepustowością węzłów w okolicy Wrocławia i aglomeracji Wrocławskiej.

Podczas II etapu KOPI, 13 października omówiono wszystkie kluczowe aspekty warunkujące wybór wariantu do wystąpienia z wnioskami o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Z przeanalizowanych dokumentów jednoznacznie wynikało, że największy ruch, nie tylko na omawianych drogach, generują kierowcy zmierzający do i z Wrocławia.

Spośród wszystkich wariantów, analizowanych w takim samym stopniu szczegółowości, w protokole KOPI zarekomendowano przebieg autostrady A4 w wariancie W1, czyli rozbudowę w istniejącym śladzie. Dla tego wariantu w I kw. 2024 r. planujemy złożyć wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Następnym etapem, po otrzymaniu DŚU, będzie przeprowadzenie badań geologicznych i opracowanie dokumentacji niezbędnej do ogłoszenia przetargu na wykonawcę inwestycji.

Obecną, dwujezdniową autostradę z dwoma pasami ruchu i bez pasa awaryjnego zastąpi nowa, z trzema pasami ruchu i pasem awaryjnym. Prace prowadzone będą przy utrzymaniu ruchu dwoma pasami w obu kierunkach, przebudowane zostaną węzły i powstaną nowe obiekty inżynierskie nad autostradą. Równolegle do istniejącej A4 powstanie nowa jezdnia, na którą zostanie przełożony ruch, co umożliwi rozbiórkę starej nawierzchni i budowę nowej drugiej jezdni. Miejscami, gdzie lokalne uwarunkowania nie pozwalają na dobudowę nowej jezdni, będzie prowadzona rozbudowa symetryczna w śladzie istniejących jezdni. Rozbudowa będzie uwzględniać lokalne uwarunkowania. Powstaną także Miejsca Obsługi Podróżnych.

Łącząca zachodnią i wschodnią granicę Polski trasa jest częścią międzynarodowej drogi E40, leżącej w III transeuropejskim korytarzu transportowym i przebiega od portu Calais we Francji do wschodnich krańców Kazachstanu. W Jędrzychowicach k. Zgorzelca łączy się z niemiecką autostradą z kierunku Drezna, a kończy na przejściu granicznym z Ukrainą w Korczowej. Łączna długość A4 wynosi ok. 672 km i przebiega przez pięć województw.

Zgodnie z zapisami w Rządowym Programie Budowy Dróg Krajowych do 2030 r., zaplanowano poszerzenie autostrady na blisko 460-kilometrowym odcinku pomiędzy Krzyżową a Tarnowem. Opracowywana jest już dokumentacja przygotowawcza dla odcinka od Krzyżowej do węzła Wrocław Wschód oraz pomiędzy węzłami Balice i ul. Kąpielową w Krakowie. Dla odcinków od granicy województwa opolskiego i śląskiego do Krakowa Minister Infrastruktury niedawno podpisał Programy Inwestycji na opracowanie dokumentacji.