Krzyże Wolności i Solidarności, wzorowane na przedwojennych Krzyżach i Medalach Niepodległości, otrzymali działacze opozycji antykomunistycznej z lat 1956-1989 za zasługi w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz respektowania praw człowieka w PRL. Odznaczenia dla 21 osób, w tym 9 pośmiertnie, nadał Prezydent Rzeczpospolitej.

– To piękne odznaczenie nawiązuje do Krzyża Niepodległości, który był przyznawany w II Rzeczpospolitej za udział w odzyskaniu niepodległości i za walkę w jej obronie. Tym samym jesteście Państwo kolejnym pokoleniem, które walczyło o Polskę. Oni walczyli z bronią w ręku, często ginęli, Państwo funkcjonowali w trochę innej rzeczywistości, może nie tak brutalnej, ale trzeba to podkreślić, że była dla Polski, dla Was, niebezpieczna. To nie tylko internowania, groźby utraty pracy, szykany, ale również i możliwość utraty życia. (…) Wszystkich Was łączyła chęć życia w wolnej, niepodległej Polsce. (…). Dzięki Wam żyjemy w wolnej Rzeczypospolitej. I za to dziś Polska Wam dziękuje w sposób symboliczny poprzez te Krzyże Wolności i Solidarności.(…) – zwrócił się do odznaczonych prezes Szpytma. Nawiązując do dzisiejszego Dnia Matki, dodał:
– Chciałbym podziękować wszystkim bliskim z Waszych rodzin. Matkom, ojcom, a czasami rodzeństwu, dzieciom, za to wspieranie Was w działalności. Mogliście liczyć na to wsparcie, bez którego byłoby Wam bardzo trudno funkcjonować. To wyróżnienie jest również dla Waszych bliskich. I proszę, byście zadbali o to, by kolejne pokolenia kochały Polskę tak jak Wy.

W imieniu odznaczonych głos zabrała Danuta Kinaszewska.

Wśród odzanczonych był legniczanin Andrzej Lehman, któy obecnie mieszka w Myślenicach.

Andrzej Jan Lehman ur. w 1964 roku w m. Myślenice

Od grudnia 1981 r. do września 1982 r. był członkiem podziemnej organizacji działającej w Legnicy pod nazwą Suwerennościowe Porozumienie Młodzieży. W tym czasie brał udział w pracach organizacyjnych tej grupy oraz w tworzeniu ulotek i plakatów, a następnie kolportowaniu ich w II Liceum Ogólnokształcącym w Legnicy i na terenie miasta. Zajmował się też werbowaniem nowych członków organizacji. W związku z tą aktywnością został zatrzymany 15 listopada 1982 r. i przesłuchany w charakterze podejrzanego popełnienia czynu z art. 48 ust. 2 i 3 dekretu o stanie wojennym, o to że na terenie Legnicy „wraz z innymi osobami sporządzał i rozpowszechniał ulotki, które mogły wywołać niepokój publiczny lub rozruchy”. Postępowanie w tej sprawie zostało ostatecznie umorzone przez Wojskową Prokuraturę Garnizonową we Wrocławiu 24 listopada 1982 r. W następnych latach, aż do 1989 r., prowadził działalność jako kurier niezależnych wydawnictw pomiędzy ośrodkami w Legnicy i Wrocławiu. Ponadto organizował kółko samokształceniowe dla uczniów szkół średnich przy parafii św. ap. Piotra i Pawła w Legnicy. Był także współorganizatorem spotkań działaczy opozycyjnych przy legnickich parafiach.

Biogram opracowano na podstawie:
- materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej
- oświadczeń świadków

Źródło: IPN Kraków
Fot: AL/Janusz Ślęzak (IPN Kraków)