Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Foto: WO(lca.pl)

Obecnie, w Polsce żyje prawie 2600 osób, które przekroczyły wiek 100 lat. Na Dolnym Śląsku, liczba mieszkańców, którzy osiągnęli wiek 100 i więcej lat wynosi 223, co oznacza wzrost o 32 osoby w porównaniu z ubiegłym rokiem. Więcej kobiet (194) niż mężczyzn (23) w Dolnym Śląsku przekroczyło wiek 100 lat.

Wśród oddziałów ZUS, legnicki oddział obsługuje 41 wiekowych seniorów, wałbrzyski 62, a wrocławski 120. Najstarszą mieszkanką Dolnego Śląska jest pani Franciszka, która skończyła 107 lat, a najstarszymi Dolnoślązakami są trzej panowie: Jerzy, Alfons i Józef, którzy mają 103 lata.

Seniorzy, którzy ukończą 100 lat, otrzymują comiesięczne świadczenie honorowe, zwane "dodatkową emeryturą". Wysokość tego świadczenia zależy od tzw. kwoty bazowej, która jest ustalana każdego roku w dniu setnych urodzin. Kwota bazowa to 100% przeciętnego wynagrodzenia za rok poprzedni pomniejszonego o składki na ubezpieczenie społeczne. Do końca lutego 2023 r. to świadczenie wynosi 4 944,79 zł brutto miesięcznie. Od 1 marca 2023 r. do 29 lutego 2024 r. seniorzy, którzy obchodzą swoje setne urodziny, otrzymają wyższe świadczenie, wynoszące 5 540,25 zł brutto miesięcznie, co stanowi wzrost o 595,46 zł brutto.

Wysokość kwoty jest ustalana każdego roku w okresie od marca do lutego roku następnego. Jednak raz przyznana "dodatkowa emerytura" nie ulega zmianie i jest wypłacana do końca życia w tej samej wysokości. Świadczenie to jest wypłacane zarówno przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jak i Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. W przypadku seniorów, którzy nie pobierają emerytury ani renty, ale ukończyli 100 lat, świadczenie zostanie wypłacone, ale konieczne jest złożenie wniosku i przedstawienie dokumentu potwierdzającego datę urodzenia (np. aktu urodzenia).

Aby otrzymać świadczenie honorowe, seniorzy muszą jedynie osiągnąć wiek 100 lat, a nie muszą składać żadnych wniosków, ponieważ zostanie ono przyznane automatycznie. Wypłata jest niezależna od innych świadczeń, takich jak emerytura czy dodatki. Na Dolnym Śląsku mieszka ponad 2,5 tysiąca osób, które ukończyły 100 lat, a liczba ta rośnie każdego roku.

Rzeczniczka ZUS zaznacza, że podana liczba to są tylko te osoby, które dostają swoje comiesięczne pieniądze z ZUS. Niektórzy dostają emerytury np. z KRUS czy emerytury mundurowe, więc z pewnością wiekowych seniorów jest na Dolnym Śląsku więcej niż ci, którzy są w rejestrach ZUS.

Historia świadczenia honorowego dla osób powyżej 100 lat sięga lat 70. XX wieku, kiedy to wypłacano je na podstawie rozporządzenia Ministerstwa Pracy. Pierwotnie zaledwie 500 osób otrzymywało to dodatkowe wsparcie finansowe. Od 2006 roku wypłata tego świadczenia jest uregulowana ustawowo i zajmują się nią Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych oraz Ministerstwo Obrony Narodowej.