Iwona Kowalska - Matis
Foto: WO(lca.pl)

- Bywa i tak, że w trakcie wymarzonego urlopu nad morzem lub w górach ulegniemy wypadkowi lub zachorujemy, a kontuzja lub choroba zatrzyma nas na dłużej w danym miejscu, odległym od naszego stałego zamieszkania. Jeśli będziemy korzystać ze zwolnienia lekarskiego, należy podać lekarzowi wystawiającemu eZLA taki adres, pod którym będziemy przebywać w trakcie rekonwalescencji – mówi Iwona Kowalska-Matis, regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.

- W przeciwnym wypadku możemy sobie narobić niepotrzebnych kłopotów – ostrzega rzeczniczka.

Nie tylko choroba na wyjeździe uzasadnia pilnowanie prawidłowego adresu zamieszkania na zwolnieniu lekarskim. Często w systemie e-ZLA podany jest adres zameldowania inny niż stałe miejsce zamieszkania pacjenta. Dlatego już w tracie wizyty w gabinecie lekarskim, przy wystawieniu e-zwolnienia, to chory powinien przekazać lekarzowi wystawiającemu eZLA, pod jakim adresem będzie przebywał podczas choroby. To właśnie ten adres powinien znaleźć się na zwolnieniu lekarskim.

Prawidłowy adres pobytu w czasie zwolnienia lekarskiego umożliwi przeprowadzenie kontroli orzekania lub prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Jest to bardzo istotne, bo nieusprawiedliwiona nieobecność chorego w domu w trakcie kontroli może być przyczyną odmowy prawa do wypłaty zasiłku chorobowego.

Zdarzają się też takie sytuacje, gdy pacjent w trakcie choroby uświadamia sobie, że potrzebuje pomocy innych i przenosi się na przykład do rodziców, którzy w tym czasie będą się nim opiekować. Nic nie stoi na przeszkodzie, by to zrobić, ale trzeba pamiętać o pewnych obowiązkach względem ZUS i pracodawcy.

- Gdy już po wystawieniu e-zwolnienia, chory zmienia miejsce pobytu, musi poinformować o nowym adresie swojego pracodawcę oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ma na to trzy dni - wyjaśnia Kowalska-Matis.

W pierwszym kwartale 2021 roku pracownicy ZUS na Dolnym Śląsku sprawdzili prawie 9 tys. e-ZLA. Legnicki oddział przeprowadził takich kontroli 2231. Kontrolerzy zakwestionowali na Dolnym Śląsku 438 zwolnień. W efekcie w kasie ZUS zostało 677 400 zł.

Nadal trwający stan epidemii nie oznacza, że ZUS nie sprawdza zasadności wystawiania zwolnień lekarskich, a także tego jak są one wykorzystywane przez osoby, które dostają zasiłek chorobowy z ZUS lub od swojego pracodawcy. Wszystkie kontrole są prowadzone z zachowaniem reżimu sanitarnego i zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami dotyczącymi zasad postępowania w czasie pandemii Covid-19.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek kontrolować zarówno prawidłowość orzekania niezdolności do pracy, jak i prawidłowość wykorzystania zwolnień lekarskich. W pierwszym przypadku lekarze orzecznicy ZUS weryfikują czy osoba na zwolnieniu lekarskim nadal jest chora i niezbędna jest kontynuacja zwolnienia, czy też należy zwolnienie skrócić.

Jeżeli ktoś korzysta ze zwolnienia niezgodnie z jego przeznaczeniem i nie stosuje się do zaleceń lekarza, w czasie zwolnienia pracuje, remontuje mieszkanie, czy wykonuje inne prace, które mogłyby wydłużyć powrót do zdrowia, zakład wstrzymuje wypłatę „chorobowego”, a jeżeli zostało już wypłacone, nakazuje jego zwrot. Kontrolę wykorzystywania zwolnień lekarskich mogą przeprowadzić także pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 ubezpieczonych.

Wakacyjne wyjazdy, prace ogrodowe, remonty mieszkania czy dodatkowa praca zawodowa – to tylko niektóre przykłady jak osoby przebywające na zwolnieniach lekarskich wykorzystują je niezgodnie z przeznaczeniem. W ostatnich latach to sami pracodawcy proszą ZUS o przeprowadzenie kontroli.

- Pracodawcy stracili cierpliwość do pracowników nadużywających zwolnień lekarskich, dlatego wnioskują odo nas o sprawdzenie - mówi Iwona Kowalska-Matis. – Niekiedy dostajemy zdjęcia, filmy, nagrania lub dokumenty świadczące o tym, że „chory” w trakcie e-ZLA np. pracuje w innej firmie albo wyjechał na zagraniczne wakacje - opowiada rzeczniczka.

W 2020 roku br. do trzech oddziałów ZUS w woj. dolnośląskim wpłynęło 1 727 936 e-ZLA.  

Legnica: ilość przeprowadzonych kontroli: 2231.
Wałbrzych: ilość przeprowadzonych kontroli: 1364
Wrocław: ilość przeprowadzonych kontroli: 4944