Jak wyjaśnia dr inż. Piotr Nadybski, Dziekan Wydziału Nauk Społecznych i Humanistycznych Collegium Witelona Uczelnia Państwowa, sztuczna inteligencja jest w dzisiejszych czasach obecna w życiu każdego z nas. - Nie unikniemy jej. Czy tego chcemy, czy nie, ze sztuczną inteligencją mamy do czynienia podczas czytania wiadomości w sieci, grania w gry, robienia przez internet zakupów, załatwiania spraw przez infolinie, a nawet, coraz częściej, podczas korzystania np. ze sprzętu gospodarstwa domowego itp. Narzędzia bazujące na sztucznej inteligencji potrafią być niezwykle pomocne, ale mogą też, niestety, być wykorzystywane nieuczciwie — mówi dr inż. Piotr Nadybski.

- Jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się w ostatnim czasie narzędzi sztucznej inteligencji są tzw. duże modele językowe, wśród nich ChatGPT, który służy do generowania odpowiedzi na zadane pytania. Rozwój tego typu narzędzi w ostatnich miesiącach spowodował, że jakość rezultatów ich działania jest bardzo wysoka. Odpowiednio sformułowane polecenie, przy wykorzystaniu najbardziej rozwiniętych modeli potrafi skutkować np. wygenerowaniem tekstu, który nie odbiega jakościowo od efektu pracy człowieka. W pewnym uproszczeniu można więc powiedzieć, że sztuczna inteligencja jest zdolna do wygenerowania za studenta pracy zaliczeniowej czy dyplomowej, z naprawdę wielu dziedzin nauki. O ile współczesne Uczelnie wyższe, również Collegium Witelona, dysponują skutecznymi narzędziami do wykrywania klasycznych plagiatów, czyli przepisanych od innego autora prac, o tyle wykrycie oszustwa związanego z wykorzystaniem sztucznej inteligencji jest bardziej skomplikowane — wyjaśnia Nadybski.

Aby oddać skalę ogromnego wręcz zainteresowania użytkowników internetu takimi narzędziami jak ChatGPT, wystarczy podać kilka liczb. Gdy ChatGPT został udostępniony społeczności internetu w listopadzie 2022 roku, zyskał pierwszy milion użytkowników w zaledwie 5 dni. Dla porównania: uzyskanie pierwszego miliona widzów Netflixowi zajęło aż 41 miesięcy, Facebookowi 10 miesięcy. Co więcej, na zdobycie 100 milionów (!) użytkowników, ChatGPT potrzebował tylko 2 miesięcy. Na tak imponującą liczbę korzystających, popularny na świecie TIK TOK musiał czekać aż 9 miesięcy.

W związku z tym nie tylko polskie szkolnictwo wyższe, ale cała światowa społeczność edukacyjna stanęła przed dużym wyzwaniem. Wiele klasycznych metod weryfikowania uczciwości studentów okazało się bezużytecznych.

- Łatwo dostępne dla każdego użytkownika internetu narzędzia sztucznej inteligencji mogą bowiem napisać dosłownie w kilka, kilkadziesiąt sekund pracę lub wypracowanie, rozwiązać układ równań, przygotować prezentację, odpowiedzieć na pytania testu. A przecież w ten sposób wielu studentów rozlicza się z wykonanej w trakcie semestru pracy, udowadnia zdobytą wiedzę i umiejętności, jednocześnie uzyskuje zaliczenie przedmiotu. Dlatego coraz częściej pojawiają się głosy, by ograniczyć czy wręcz zabronić studentom korzystania ze sztucznej inteligencji. Stanowisko Collegium Witelona jest jednak inne. Sztuczna inteligencja jest przecież elementem naszej rzeczywistości i na pewno będzie kluczową technologią najbliższej przyszłości. W związku z tym uważamy, że wręcz obowiązkiem Uczelni jest nie zakazywać, ale edukować - mówi dr inż. Piotr Nadybski.

- Collegium Witelona chce uczyć swoich studentów właściwego, zgodnego z etyką użytkowania sztucznej inteligencji w celach edukacyjnych, poznawczych, badawczych. Jednocześnie chce im wyjaśniać, dlaczego nieuczciwe wykorzystywanie sztucznej inteligencji jest złe. Wprawdzie nie ma jeszcze skutecznych narzędzi, które jednoznacznie wskażą czy dany tekst jest dziełem człowieka, czy wytworem sztucznej inteligencji, to bardzo prawdopodobne, że zarówno rozwój technologii, jak i przepisów sprawi, że w niedługim czasie wszystkie nadużycia wyjdą na jaw. A to może być źródłem poważnych konsekwencji w przyszłości. Co więcej, dzięki zaangażowaniu naszych nauczycieli akademickich chcemy dążyć do tego, aby przygotowywane dla studentów zadania, prace zaliczeniowe itp. bazowały na bieżących w regionie problemach, dotyczących np. lokalnej gospodarki czy administracji, do których sztuczna inteligencja „nie zdąży” się przygotować. Sztuczna inteligencja poradzi sobie bowiem z problemem ogólnym, natomiast raczej nie rozwiąże spraw dotyczących np. lokalnego zakładu produkcyjnego czy urzędu. To sprawi, że studenci sami będą musieli zapoznać i zmierzyć się z danym tematem - podkreśla Nadybski.

W ostatnich miesiącach, jako pierwsze w kraju, regulacje dotyczące wykorzystywania narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia wprowadziły m.in. Uniwersytet Warszawski i Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Collegium Witelona Uczelnia Państwowa podjęło działania krótko potem, jest więc jedną z pierwszych w Polsce uczelni wyższych, które postanowiły zmierzyć się z problemem wykorzystywania w kształceniu sztucznej inteligencji.

„Sztuczna inteligencja-szanse i zagrożenia Smart City. Od idei do innowacji”. Konferencja pod takim hasłem odbywa się w dniach 22 – 23 maja 2024 roku (środa, czwartek) w Centrum Widowiskowo – Konferencyjnym Collegium Witelona w Legnicy.

Krzysztof Trawiński - dyrektor Centrum Informatyki ZUS opowie o projektach, jakie już są realizowane w ZUS w wykorzystaniem sztucznej inteligencji i doświadczeniach płynących z jej wykorzystania.

Szymon Kasprowski - główny Inspektor Kontroli Centrali ZUS w Warszawie opowie o wykorzystaniu sztucznej inteligencji przy szacowaniu wystąpienia ryzyka nieprawidłowości oraz typowaniu płatników do kontroli.

Piotr Nowicki - wicedyrektor Departamentu Zarzadzania Zasobami Ludzkimi Centrali ZUS w Warszawie – opowie o szansach i zagrożeniach dla rynku pracy płynących z wykorzystania sztucznej inteligencji

Damian Janusz - z Wydziału Kadr Oddziału ZUS w Legnicy opowie o tym jak przebiegał proces transformacji ZUS z „mechanicznej maszyny do pisania” w nowoczesną instytucję na miarę 21go wieku, która wykorzystuje sztuczną inteligencję.
W konferencji biorą udział także członkowie PSUS (Polskie Stowarzyszenie Ubezpieczenia Społecznego) profesor Monika Lewandowicz-Machnikowska i profesor Paweł Nowik, których wystąpienia poświęcone będą kierunkom zmian w systemie ubezpieczenia społecznego, jakie daje zastosowanie AI w badaniach społecznych i demograficznych, jako narzędzia umożliwiającego przetwarzanie i analizę ogromnej ilości danych. To w efekcie pozwoli na pracę nad realnymi potrzebami społecznymi i kierunkami rozwoju prawa ubezpieczeń społecznych.