Dziecko w internecie. Na co uważać?

Zagrożeń sieciowych jest wiele. Od nieodpowiednich treści, które powinny być blokowane, poprzez oszustwa internetowe, przez co trzeba zachować ogromną ostrożność jeśli chodzi o internetowe transakcje, aż do utraty ważnych danych, kiedy konieczne jest odzyskiwanie plików. Aby móc zapewnić dzieciom i młodzieży jak najwyższą ochronę przed zagrożeniami z internetu, trzeba uświadomić podopiecznych, w jakich okolicznościach bezpieczeństwo to może zostać zachwiane. 

Treści internetowe

To, z jakimi treściami nasi podopieczni stykają się w sieci, do pewnego stopnia powinno być weryfikowane. Oczywiście, nikt nie mówi o naruszaniu tajemnicy korespondencji czy towarzyszeniu dziecku na każdym kroku jego internetowej aktywności. Należy jednak mieć świadomość, że sieć oferuje nie tylko to, z czym nasze dzieci chcą i powinny mieć do czynienia. Niechciane treści to bardzo częsty problem. Przykładem może być tutaj pornografia, z którą dzieci i młodzież bardzo łatwo mogą mieć kontakt. Tymczasem treści pornograficzne, które trafią na grunt kształtującej się dopiero seksualności, wywołać mogą wypaczony obraz seksualności człowieka i powodować późniejsze trudności w kontaktach erotycznych, a nawet traumy. 

Jak bronić dzieci przed nieodpowiednimi treściami w sieci?

Wiele programów antywirusowych oferuje narzędzia do tzw. kontroli rodzicielskiej. Blokują szkodliwe treści, w tym konkretne strony internetowe czy wyskakujące okienka. Niektóre aplikacje zarządzają czasem spędzonym przed ekranem. Same systemy operacyjne sprzętów z dostępem do internetu również nierzadko wyposażone są w podobne narzędzia. Warto z nich korzystać. 

Nieodpowiednie treści internetowe to też te związane z przemocą, nienawiścią. Rozmowa z dzieckiem jest tutaj kluczowa. Dziecko powinno mieć świadomość, że istnieje niepisana Netykieta, a poszanowanie drugiego człowieka dotyczy tak samo życia realnego, jak i tego wirtualnego. Jeżeli dziecko ma do nas zaufanie, będzie wiedziało, że wszelkie przypadki internetowego hejtu czy innej przemocy psychicznej, może nam zgłosić. 

Bankowość elektroniczna dla najmłodszych

Coraz więcej banków oferuje założenie specjalnego konta, do którego może mieć dostęp niepełnoletni. Właścicielem konta jest osoba dorosła — rodzic lub opiekun prawny, jednak dzieci i młodzież mogą tam wpłacać swoje kieszonkowe i zarządzać nim. Dzięki temu od podstaw uczą się gospodarności i wartości pieniędzy. Gdzie tkwi zagrożenie? Oszuści internetowi biegli są w zdobywaniu dostępu do bankowości internetowej. Co więcej, nastolatek może paść ofiarą oszustwa na aukcji internetowej czy innej platformie sprzedażowej online. 

Jak bronić najmłodszych przed oszustwami finansowymi?

Bardzo mało prawdopodobne jest, że dziecko odróżni fałszywą stronę banku od prawdziwej, wszak problem z tym mają nawet dorośli. Dla bezpieczeństwa więc warto zapisać w zakładce prawidłową stronę i zachęcić dziecko do korzystania z banku online tylko za pośrednictwem zapisanego odnośnika. Minimalizujemy wówczas ryzyko literówki podczas wpisywania adresu, a tym samym dotarcia do fałszywej strony. 

Zwróćmy uwagę dziecka na znak kłódki, który powinien się pojawić pasku adresowym, kiedy wyświetlana jest strona banku. Kłódka oznacza, że wszelkie podawane dane są szyfrowane. Jeżeli nasz podopieczny zauważy, że kłódka zniknęła, oznacza to, że dane nie są bezpieczne i powinien taką stronę opuścić. Zapoznajmy też małoletniego z zasadą, że nigdy nie należy podawać numeru karty kredytowej, kodu zabezpieczającego ani danych logowania nikomu, kto o takie dane prosi. 

Bezpieczeństwo danych

Ta kategoria zagrożeń może mieć dwie odsłony:

1. Działania hakerskie

Doprowadzają do włamania na dysk, pocztę elektroniczną czy pozwalają na przejęcie kont społecznościowych. Do przejęcia władzy nad zawartością komputera dochodzi najczęściej podstępem — dziecko może np. kliknąć zawirusowany link albo otworzyć maila z zainfekowaną zawartością, przez co internetowy oszust uzyska zdalny dostęp do sprzętu i zawartych na nim danych. Dane te bywają wówczas wykorzystane w nieuczciwych zamiarach bądź zniszczone, a odzyskiwanie utraconych danych, choć jest możliwe, nigdy nie powinno być prowadzone na własną rękę. 

1. Nieumyślne działania na sprzęcie

Dziecko może również stracić dane poprzez zdarzenia losowe, takie jak awaria laptopa, uszkodzenie dysku czy przypadkowe ręczne skasowanie ważnych plików. 

Jak chronić dane lub odzyskać dane?

Najpopularniejszą metoda ochrony przed działaniami hakerskimi jest instalowanie jak najlepszych programów antywirusowych, szczególnie tych, które oferują bieżącą kontrolę podczas surfowania po sieci. Aby zaś dziecko nie utraciło zapisanych na komputerze plików, warto nauczyć je dobrych praktyk, takich jak tworzenie kopii zapasowej najważniejszych plików. Jeśli zaś odzyskiwanie danych stanie się koniecznością, warto, aby nastolatek miał świadomość, że ściąganie z sieci programów niewiadomego pochodzenia, których zadaniem ma być rzekomo przywracanie danych, to bardzo zły pomysł, ponieważ w ten sposób można narobić jeszcze więcej szkód. Odpowiedzialny dorosły powierzy zadania przywracania plików ekspertowi, dając też przykład młodszym, jak należy postępować. A jak znaleźć takiego eksperta? To bardzo proste. Przykładowo, punkty partnerskie profesjonalnej firmy Datalab.pl dostępne są niemal w całej Polsce. Wystarczy zanieść tam nośnik lub skorzystać z kuriera, który go odbierze i dostarczy do siedziby firmy. 

Korzystania z sieci, tak jak każdej umiejętności, trzeba najmłodszych nauczyć. Przekazać im wiedzę na temat tego, że obowiązują pewne zasady, którymi warto się kierować, korzystając z internetu. Warto te zasady przekazywać najmłodszym, ale też samemu się do nich stosować — wyjdzie to dorosłym na dobre.