Iwona Kowalska - Matis - Foto: Arch. domowe

- Od grudnia br. do lutego 2023 roku górną granicą bezpiecznego dorabiania jest kwota 4536,50 zł brutto. Dodatkowy miesięczny przychód do tej kwoty nie spowoduje zmniejszenia wypłacanej przez ZUS emerytury bądź renty. Natomiast, żeby Zakład nie wstrzymał wypłaty świadczenia, dodatkowy miesięczny przychód między grudniem a lutym nie powinien być wyższy niż 8424,90 zł brutto – informuje Iwona Kowalska-Matis, regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.

Rzeczniczka wyjaśnia, że przekroczenie limitów przychodów może spowodować zmniejszenie lub zawieszenie wypłaty emerytury lub renty przez ZUS. Aby tego uniknąć przychód nie może przekroczyć 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Gdy będzie wyższy niż 130 proc. tego wynagrodzenia ZUS zawiesi wypłatę.

Najniższa granica dorabiania w porównaniu do poprzedniego okresu (wrzesień-listopad) wzrosła o 227,10 zł, a próg 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia o 421,70 zł.

Kowalska-Matis wyjaśnia, że jeśli zarobki, które emeryt lub rencista uzyskuje z dodatkowego przychodu będą wahać się w granicach od 70 proc. do 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia, wówczas wypłata z ZUS będzie zmniejszona o kwotę przekroczenia, jednak nie więcej niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia.

Kwota maksymalnego zmniejszenia jest różna dla poszczególnych świadczeń. Od marca 2022 r. do końca lutego 2023 r. wynosi:

- 691,94 zł dla emerytur i rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,

- 518,99 zł dla rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy,

- 588,19 zł - dla rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba.

O limitach muszą pamiętać wcześniejsi emeryci, ci, którzy nie osiągnęli powszechnego wieku emerytalnego wynoszącego 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny oraz renciści.

- Wyjątek od tej zasady stanowią ci emeryci, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego, które od marca wynosi 1338,44 zł brutto. Wówczas, jeżeli przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do minimalnej emerytury, emerytura za dany okres będzie wypłacana w niższej kwocie, tzn. bez dopłaty do minimum – mówi Iwona Kowalska-Matis.

Bez ograniczeń mogą również dorabiać niektórzy renciści. Chodzi o osoby, które dostają renty dla inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową. Ten przywilej dotyczy również rent rodzinnych przysługujących po uprawnionych do tych świadczeń.

Do śledzenia kwot granicznych nie są również zobowiązani renciści, którym ZUS wypłaca rentę rodzinną, która jest kwotowo korzystniejsza od ustalonej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego. Te osoby również mogą zarobkować bez ograniczeń.

Emeryci i renciści, którzy jeszcze nie osiągnęli ustawowego wieku emerytalnego, czyli 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn muszą powiadomić ZUS o osiągniętych w danym roku przychodach oraz o wybranym przez siebie systemie rozliczeniowym miesięcznym lub rocznym, w zależności od tego, co jest dla nich korzystniejsze. Jeśli nie poinformują o dodatkowych dochodach ZUS wtedy będą musieli zwrócić nienależnie pobrane świadczenie. Żeby tego uniknąć warto przyjść do ZUS i poinformować o swoich prognozowanych dochodach. Obowiązek informowania ZUS o dorabianiu mają te osoby, które jeszcze nie osiągnęły powszechnego wieku emerytalnego bez względu na to czy pracują na etat czy tylko zlecenie lub dzieło.

Przychody emerytów rozlicza się na podstawie zaświadczenia pracodawcy, zatrudniającego emeryta lub rencistę. Osoby opłacające składki same za siebie (np. prowadzący działalność gospodarczą) powinny przedstawić oświadczenie o wysokości przychodu. W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność, za przychód uważa się podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Zaświadczenie/oświadczenie należy dostarczyć do oddziału ZUS, który wypłaca emeryturę lub rentę.